Polska nie ma obowiązku przystąpienia do strefy euro.

Mit

Przystąpienie Polski do strefy euro to nie kwestia tego czy, tylko kiedy.

Każde państwo członkowskie Unii Europejskiej (z wyjątkiem Danii) ma obowiązek uczestnictwa w unii gospodarczo-walutowej i – po spełnieniu wymaganych warunków, zwanych kryteriami konwergencji (2) – przyjęcia wspólnej waluty. Te obowiązki nakładają na nas artykuły 109e, i 109j-109l Traktatu o Unii Europejskiej (tzw. Traktat z Maastricht), który przyjęliśmy, wchodząc do Unii Europejskiej w 2004 roku. (1,2)

Jedynym państwem członkowskim Unii Europejskiej, które zamierza pozostać przy swojej walucie i ma do tego prawo, jest Dania. Duńczycy wynegocjowali je, gdy wchodzili do UE – skorzystali bowiem z tzw. klauzuli opt-out, zapisanej w protokole załączonym do Traktatu z Maastricht. Co jednak ważne, Dania uczestniczy w mechanizmie kursów walutowych ERM II. Kurs korony duńskiej jest powiązany z kursem euro w granicach 2,25%, co pozwala zachować pewien poziom stabilności na wspólnym rynku. (4)

Polska jest natomiast w diametralnie innej sytuacji prawnej niż Dania, ponieważ przyjęliśmy Traktat z Maastricht w pełni, nie negocjując jego warunków. Co więcej, decyzja o wejściu Polski do UE – ze wszystkimi tego konsekwencjami, a więc i z wprowadzeniem euro – była także poprzedzona ogólnokrajowym referendum. Zdecydowana większość Polaków (ponad 77%) poparła wówczas dołączenie do Unii Europejskiej, której wspólną walutą, zgodnie z unijnym prawem, jest euro.

–

  1. Traktat o funkcjonowaniu Unii Europejskiej (wersja skonsolidowana, 2012), Artykuły 109e, 109j-109l. Dostęp: Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej C 326. Dostępne: https://eur-lex.europa.eu/legal-content/PL/TXT/?uri=celex%3A12012M%2FTXT [Data dostępu: 25.08.2022]
  2. Portal Consilium Rady UE i Rady Europejskiej (2022) Wejście do strefy euro. Dostępne: https://www.consilium.europa.eu/pl/policies/joining-the-euro-area/ [Data dostępu: 25.08.2022]
  3. Portal Dyrekcji Generalnej ds. Gospodarczych i Finansowych Komisji Europejskiej (2022) Co to jest strefa euro? Dostępne: https://economy-finance.ec.europa.eu/euro/what-euro-area_pl [Data dostępu: 18.10.2022]
  4. Ibid.