Euro odbierze nam samodzielność w polityce gospodarczej.

Mit

Po wprowadzeniu euro Polska straci możliwość samodzielnego kształtowania niektórych elementów polityki monetarnej – m.in. ustalania wysokości stóp procentowych. Kompetencje te przejmie Europejski Bank Centralny (EBC), a przedstawiciele Polski będą mogli oddziaływać na politykę pieniężną całej strefy euro poprzez obecność w ciałach decyzyjnych EBC (o czym więcej przeczytasz tutaj.)

Na politykę gospodarczą kraju składa się jednak dużo więcej elementów niż stopy procentowe. Ważny wpływ na gospodarkę mają także polityka fiskalna i – w niektórych państwach – polityka kursu walutowego. Bardzo istotne są też inne elementy polityki gospodarczej, regulacje, prawo gospodarcze, jakość zarządzania instytucjami publicznymi czy praworządność – a więc czynniki, na które decydujący wpływ mają decyzje podejmowane przez rządzących w krajach członkowskich.

Po wprowadzeniu euro Polska zachowa swobodę w polityce fiskalnej, a więc kontrolę nad podatkami, wydatkami publicznymi, transferami socjalnymi, a także długiem publicznym. Instrumenty polityki fiskalnej to ważne narzędzia, dzięki którym rządzący mogą, w razie konieczności, odpowiednio oddziaływać na gospodarkę – tak, aby tworzyć warunki sprzyjające jej długofalowemu wzrostowi.

Przeniesienie niektórych elementów naszych polityk na szczebel unijny to fundament integracji europejskiej i zjawisko, które już teraz obserwujemy w wielu innych sektorach. Polska nie ma np. samodzielności w polityce celnej. Do kompetencji współdzielonych pomiędzy Unią a jej państwami członkowskimi należą też m.in. takie obszary jak polityka środowiskowa czy energetyczna, co wynika z Traktatu o Unii Europejskiej i Traktatu o Funkcjonowaniu Unii Europejskiej. (1)

Współdzielenia czy przeniesienia pewnych kompetencji na szczebel unijny nie powinniśmy się obawiać, ponieważ instytucje unijne oraz instytucje strefy euro, takie jak Europejski Bank Centralny, zostały ukształtowane w taki sposób, aby zapewnić krajom członkowskim wpływ na wszystkie podejmowane tam decyzje.

  1. Traktat o funkcjonowaniu Unii Europejskiej (wersja skonsolidowana, 2012) Dostęp: Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej C 326. Dostępne: https://eur-lex.europa.eu/legal-content/PL/TXT/?uri=celex%3A12012M%2FTXT [Data dostępu: 13.10.2022]
  2. Zimmermann, C. (2013) A Contemporary Concept of Monetary Sovereignty, Oxford University Press, s. 7-36