Euro było przyczyną kryzysu w Grecji.

Mit

Przyczyną kryzysu w Grecji była nieodpowiedzialna polityka budżetowa greckich rządów.

Udział w strefie euro wymaga odpowiedzialności od polityków rządzących krajami członkowskimi. W Grecji nieodpowiedzialne działania rządów doprowadziły do ogromnych wydatków budżetowych, zniechęcenia inwestorów oraz zatrzymania powstawania nowych firm. (1) Szczególnie kosztowne dla gospodarki były wydatki socjalne i nietrafione inwestycje rządowe, finansowane z długu zagranicznego. Duża liczba regulacji powodowała, że utrudnione było prowadzenie biznesu i zakładanie nowych firm, co przełożyło się na zmniejszenie inwestycji prywatnych.

Brak odpowiednich reform oraz kontynuacja ekspansywnej polityki fiskalnej doprowadziła grecką gospodarkę do załamania. (2) Do tego doszła jeszcze ogólna niesprawność greckiego państwa – przyzwolenie na niepłacenie podatków i wyłudzanie zasiłków. (3) Władze greckie, bojąc się reakcji wyborców, odkładały konieczne reformy ad calendas graecas, czyli… do nigdy, łudząc się, że dobra koniunktura nigdy się nie skończy. (4)

Należy także zauważyć, że Grecja w ogóle nie powinna była znaleźć się w strefie euro. (5) Statystyki ekonomiczne tego kraju były regularnie fałszowane. W specjalnym raporcie na temat stanu greckich finansów publicznych z 2010 Komisja Europejska stwierdziła, że dane krajowe dotyczące deficytu budżetowego i długu publicznego w latach 2001-2009 były niewiarygodne. Grecja przez wiele lat przed kryzysem nie przestrzegała ustalonych reguł fiskalnych. Ujawnienie tego fałszerstwa doprowadziło do dodatkowego spadku zaufania rynków finansowych do Aten. (6)

Powyższe argumenty wskazują, że to zła polityka rządu greckiego doprowadziła do kryzysu w Grecji – a nie waluta euro. Co więcej, uczestnictwo Grecji w strefie euro uchroniło ją prawdopodobnie przed większym kryzysem: w najtrudniejszym momencie inne państwa strefy euro udzieliły pomocy finansowej dla tego kraju, a obowiązujące wszystkie kraje reguły fiskalne wymuszają na kolejnych greckich rządach bardziej odpowiedzialną politykę budżetową.

  1. Moutos, T., Tsitsikas Ch. (2010), Whither Public Interest: The Case of Greece’s Public Finances, FinanzArchiv / Public Finance Analysis, Vol. 66, No. 2 Dostępne: https://www.jstor.org/stable/40913253#metadata_info_tab_contents [Data dostępu: 25.10.2022]
  2. Tatała, M., Łaszek, A. (2015), Kryzys w Grecji: Odpowiedzi na często zadawane pytania, Forum Obywatelskiego Rozwoju. Dostępne: https://for.org.pl/pliki/artykuly/2000_1346-kryzys-w-grecji-odpowiedzi-na-czesto-zadawane-pytania.pdf) [Data dostępu: 25.10.2022]
  3. Portal Money.pl (https://www.money.pl/gospodarka/unia-europejska/wiadomosci/artykul/kryzys;w;grecji;nie;sciagali;podatkow;bo;zaszkodziloby;to;w;wyborach,53,0,1173813.html) [Data dostępu: 25.10.2022]
  4. Rosati, D. (2022) Euro. Mity i Fakty, Polskie Wydawnictwo Ekonomiczne, s. 224
  5. Kalaitzidis, A., Zahariadis, N. (2015), Greece’s Trouble with European Union Accession . Dostępne: https://journals.openedition.org/cdlm/7951 [Data dostępu: 25.10.2022]
  6. Hua, S., Mendez, M., Xu, X. (2022) Greece’s Investment Gap, International Monetary Fund, WP/22/13, 2022